BİR PUANLIK VERGİ İNDİRİMİ YURT DIŞINDA VERGİ ÖDEYEN MÜKELLEFLERİN ALEYHİNE SONUÇ DOĞURABİLİR
BİR PUANLIK VERGİ İNDİRİMİ YURT DIŞINDA VERGİ ÖDEYEN MÜKELLEFLERİN ALEYHİNE SONUÇ DOĞURABİLİR
Kurumlar Vergisi Kanununun 33’ncü maddesine göre; yabancı ülkelerde elde edilerek Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançlardan
mahallinde ödenen kurumlar vergisi ve benzeri vergiler, Türkiye'de bu kazançlar üzerinden tarh olunan kurumlar vergisinden indirilebilmekte, yurt dışı kazançlar üzerinden ödenip, Türkiye’de tarh olunacak vergilerden mahsup edilebilecek yurt dışında ödenen vergiler ise hiçbir surette yurt dışında elde edilen kazançlara Kanunun 32’nci maddesinde belirtilen kurumlar vergisi oranının uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamamaktadır. Yasal düzenleme yurt dışında ödenen verginin Kanunun 32’nci maddesinde belirtilen kurumlar vergisi oranını aşan kısmın, Türkiye’de ödenecek vergilerden mahsup edilmesine izin vermemektedir. Vergi idaresi ise aşan kısmın kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınmasına olumsuz yaklaşmaktadır.
Ayrıca, yabancı ülkelerde ödenen vergiler, yetkili makamlardan alınarak |
mahallindeki Türk elçilik veya konsoloslukları, yoksa mahallinde Türk
menfaatlerini koruyan ülkenin aynı nitelikteki temsilcileri tarafından tasdik olunan belgelerle tevsiki unutulmamalıdır.
Öte yandan, 7351 sayılı Kanunun 15’inci maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun 32’nci maddesine eklenen fıkralar ile 1.1.2022 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere ihracat yapan kurumlar ile sanayi sicil belgesine sahip ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumlarda bir puanlık vergi indirimi uygulaması yürürlüğe girmiş ve kapsama giren mükellefler Ocak- Mart 2022 ilk geçici vergi döneminden başlamak üzere beyannamelerinde kurumlar vergisini bir puan indirimli uygulamaya başlamışlardır. 20 Seri
Numaralı Kurumlar Vergisi Tebliğinde konuya ilişkin ayrıntılı açıklamalar yapılmıştır.
Yapılan düzenleme uyarınca ihracat yapan kurumlar münhasıran ihracat faaliyetinden elde ettikleri kazançları ile sanayi sicil belgesine haiz kurumlar münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına 1 puanlık indirim uygulama olanağına kavuşmuşlardır.
Bir puanlık vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin aynı zamanda mahsuba konu yurt dışında ödedikleri vergilerinin bulunması durumunda yurt dışında mahsuba konu edilebilecek vergi tutarını hesaplamak özellik arzdecektir. Bir |
puanlık vergi indiriminden yararlanan mükelleflerce yurt dışı kazançlar
üzerinden ödenip, Türkiye’de tarh olunacak vergilerden mahsup edilebilecek vergiler hiçbir surette yurt dışında elde edilen kazançlara Kanunun 32’nci maddesinde belirtilen kurumlar vergisi oranının (2022 takvim yılı için yüzde
23) uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamayacağından, bir puanlık vergi indiriminden yararlanan kurumlar mahsuba konu yurt dışında ödenen vergi tutarını hesaplarken vergi matrahlarının yüzde 22 oranına isabet eden kısmı için anılan oranı, yüzde 23 oranına isabet eden kısmı için bu oranı dikkate almak suretiyle mahsup edilecek yurt dışında ödedikleri vergi tutarı belirlemelidirler.
Konunun daha iyi anlaşılması için yapılan örnek çalışmaya aşağıda yer verilmiştir.
Örnek: ATA Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tekstil ürünleri imalat faaliyeti ile iştigal etmektedir. 2022 takvim yılında kurumun Ticari bilanço karı 175.000.000,00 TL, K.K.E.G 5.290.000,00 TL olup, safi geçici vergi matrahı 180.290.000,00 TL’dir.
Mükellefçe yabancı ülkede elde edilen 9.750.000,00 TL’lik kazanç üzerinden yüzde 30 oranında 2.925.000,00 TL vergi ödenmiş ve vergi ödendiği yetkili makamlardan alınan ve mahallindeki Türk elçilik veya konsoloslukları tarafından tasdik olunan belgelerle tevsik olunmuştur. |
Mükellef kurumun bir puanlık vergi indiriminden yararlanma şartlarına haiz
olup, üretimden elde ettiği kazancın hesabına ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir;
Üretiminden Elde Edilen Kazanç |
335.000.000,00 |
Üretim Satış Maliyeti |
165.000.000,00 |
Üretim Geliri |
170.000.000,00 |
Müşterek Genel Gider Payı |
60.258.793,97 |
İndirimi Konu Üretim Geliri |
109.741.206,03 |
|
|
Maliyet Toplamı |
199.000.000,00 |
Satılan Mamul Maliyeti |
145.000.000,00 |
Satılan Hizmet Mal Maliyeti |
54.000.000,00 |
Müşterek genel giderler maliyetler dikkate alınarak dağıtılmıştır. Müşterek genel giderlerin yüzde 72,86432’lık (145.000.000,00/199.000.000,00=) kısmı üretimden elde edilen kazancın tespitinde dikkate alınmıştır.
Üretimden elde edilen kazanç gider payı:
(82.700.000,00*0, 72,86432=) 60.258.793,97 TL
Müşterek Genel Giderler |
82.700.000,00 |
Araştırma ve Geliştirme |
4.500.000,00 |
Pazarlama Satış Dağıtım |
27.500.000,00 |
Genel Yönetim Giderleri |
9.200.000,00 |
Finansman Giderleri |
41.500.000,00 |
Bir puan vergi indiriminden yararlanacak matrahın tespiti;
Matrah |
180.290.000,00 |
Üretimden Elde edilen Kazanç |
109.741.206,03 |
Ticari Bilanço Karı |
175.000.000,00 |
Üretimden Elde Edilen Kazanç/Ticari Bilanço Karı |
0,6271 |
(Üretimden Elde Edilen Kazanç/Ticari Bilanço Karı)* Matrah |
113.058.525,92 |
Yukarıda yer alan hesaplamalar dikkate alındığında bir puanlık vergi indiriminden yararlanacak matrah 113.058.525,92 TL, üretimden elde edilen kazanç tutarından fazla olduğundan, 109.741.206,03 TL’lik matrahın tamamı bir puan indirimden yararlanabilecektir.
Yurt dışı kazançlar üzerinden ödenip Türkiye’de tarh olunacak vergilerden mahsup edilebilecek yurt dışında ödenen kurumlar vergisi ve benzeri vergiler, hiçbir surette yurt dışında elde edilen kazançlara %23 (2022 takvim yılı için) kurumlar vergisi oranının uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamayacağından, yabancı ülkede elde edilen 9.750.000,00 TL’lik kazanç üzerinden yüzde 23 oranında hesaplanan 2.242.500,00 TL vergi mahsuba konu edilebilecektir.
Ancak burada vergi matrahın yüzde 60,869 kısmı olan 109.741.206,03 TL’ye yüzde 22 vergi oranı, kalan yüzde 39,130 kısmı olan 70.548.793,97 TL’ye ise yüzde 23 vergi oranın uygulanmaktadır.
Yurt dışında elde edilen 9.750.000,00 TL kazancın yüzde 60,869’lık kısmı olan 5.934.727,50 TL’ye yüzde 22 oranının uygulanmasıyla hesaplanan 1.305.640,05 TL ile yüzde 30,130’lık kısmı olan 3.815.272,50 TL’ye yüzde 23 oranının uygulanmasıyla hesaplanan 877.512,68 TL’nin toplamı olan 2.183.152,73 TL’nin yurt dışında ödenen vergi olarak mahsuba konu edilmesi gerekir.
Farklı vergi oranı uygulanmasıydı mahsup edilecek vergi tutarı 2.242.500,00 TL olacaktı.
Sonuç olarak bir puan vergi indirimi yurt dışında kazanç elde eden kurumlar için yurt dışından ödenen verginin mahsubu açısından aleyhlerine sonuç doğurmaktadır.
2022 Takvim Yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesi
BEYANNAMEDE YARARLANILACAK TOPLAM YATIRIMA KATKI TUTARININ HESAPLANMASI |
|
Ticari Bilanço Karı |
175.000.000,00 |
Kanunen kabul edilmeyen gider |
5.290.000,00 |
Kar ve İlaveler Toplamı |
180.290.000,00 |
Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimler |
0,00 |
Safi Geçici Matrahı |
180.290.000,00 |
KVK'nın 32/8 Mad. Kapsamında Kurumlar Vergisine Tabi Matrah |
109.741.206,03 |
KVK'nın 32/8 Mad. Kapsamında Kurumlar Vergisi Oranı |
22 |
Genel Orana Tabi Vergi Matrahı |
70.548.793,97 |
Kurumlar Vergisi Matrahı |
180.290.000,00 |
Hesaplanan Geçici Vergi |
40.369.287,94 |
Mahsup Edilecek Vergiler Toplamı |
36.686.152,73 |
Mahsup Edilecek Yabancı Ülkelerde Ödenen Vergi Tutarı |
2.183.152,73 |
Ödenen Geçici Vergi |
34.503.000,00 |
Ödenmesi Gereken Kurumlar Vergisi |
3.683.135,21 |
“ Bilgiyi paylaşarak, insanların başarıya bizden daha kolay ulaşmalarını sağladığımız için mutluluk duyabilmeliyiz. “
Saygılarımızla
Soner ÜLGEN
Yeminli Mali Müşavir
CPA
BİR CEVAP YAZ