Soru:

Anıl Bey Merhaba, İşyerimde 2 yıldır çalışıyorum. Ağustos ayında askere gideceğim. Patronum askere gideceğim zaman ihbar süresine uygun olarak önceden haber vermezsem içerideki alacaklarımdan ihbar tazminatı keseceğini söylüyor. Böyle bir hakkı var mı? (Ali T.)

Cevap:

Ali Bey Merhaba, halen yürürlükte olan 1475 sayılı eski İş Kanununun 14. Maddesinde, muvazzaf askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılan işçinin kıdem tazminatına hak kazanacağı açık bir şekilde düzenlenmiştir.

Bununla beraber somut durumda işçinin, bildirim süresine uymak zorunda olup/olmadığına ilişkin doğrudan bir kanun maddesi bulunmamaktadır. Ancak Kanunda sayılan özel hallerden olan; askerlik, emeklilik, malullük, yaşlılık veya toptan ödeme ya da evlilik nedeniyle yapılan fesihlerde işçinin bildirim süresine uymak zorunda olmadığı yargı kararlarına göre sabittir. Özetle kanunda varolan boşluk yargı kararları ile doldurulmuştur ve işverenin bu koşullarda sizden ihbar tazminatı isteme hakkı bulunmamaktadır.

Ayrıca rızanız dışında işçilik alacaklarınızdan kesinti/mahsup yapılması, Türk Borçlar Kanunu 407. Maddesine göre kanuna aykırıdır. İşvereninizle bu çerçevede görüşüp alacaklarınızın tam olarak ödenmesini aksi takdirde yasal haklarınızı kullanacağınızı bildirmeniz, söz konusu uyuşmazlığı ortadan kaldıracaktır. İyi günler.

Soru:  Merhaba, bir personelimiz doğum izninden yeni döndü. Süt izinlerini haftalık-toplu olarak kullanmak istiyor. İşçiden yazılı bir dilekçe alarak toplu şekilde kullandırmamız sorun olur mu? (Songül R.)

Cevap: Songül Hanım Merhaba, bilindiği üzere süt izninin yasal dayanağı olan 4857 sayılı Kanunun 74. Maddesine göre; Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam 1,5 saat süt izni verilmesi gerekmektedir. Kadın işçi, doğum sonrası 8 hafta izin kullandıktan sonra çocuğu bir yaşına gelinceye kadar 10 aylık dönem içinde bu izni kullanabilecektir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler.

Ancak kanun koyucunun ilgili maddeyi kadın işçinin yalnızca çocuğuyla ilgilenmesi için değil aynı zamanda çocuğun sağlıklı gelişimi açısından gerekli olan anne sütünü alabilmesi için düzenlediği görülmektedir. Bu çerçevede  ilgili iznin anneden ziyade çocuk için sağlanan bir hak olarak ele alınması doğru olacaktır. Sorunuza dönecek olursak, toplu süt izni kullanımını işçinin talep etmesi ya da sizin önermeniz arasında bir fark bulunmamaktadır.

Her ne kadar ulaşımın güç olduğu şehirlerde bu iznin gerçek anlamıyla kullanımı mümkün olmasa da süt izninin kanunda belirtilen şekliyle günlük 1,5 saat olarak kullandırılması önerilmektedir. Bu şekilde işlem edilmemesi halinde (2022 yılı için) 4.173 TL İdari Para Cezası ile karşılaşılacağının bilinmesi gerekmektedir.

Anıl Çevik 

Soru ve sorunlarınız için

adlianilcevik@gmail.com