Sorun; Gelir İdaresi'nin böylesi aleni bir hatadan vazgeçmeyip, uygulamaya devam etmesi

---

Ülkemizde kaynağı servet olan vergilerden biri de emlak vergisidir. Emlak vergisi, Türkiye sınırları içinde arsa, arazi, konut ve iş yeri üzerinden belediyelerce alınan bir servet vergisidir. Değerli konut vergisi ise Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan bina vergi değeri 2023 yılı için 9 milyon 967 bin TL'nin üzerinde olan konutlar üzerinden alınan başka bir servet vergisidir.

Değerli konut vergisinin tahsilat tutarı 2021 yılında 23 milyon TL, 2022 yılında 40 milyon TL ve 2023 yılının ilk dört ayında ise 42 milyon TL olarak gerçekleşmiş.

Ama sorun şu ki; vergi değeri 9 milyon 967 bin TL'yi aşan konutlar üzerinden hem değerli konut vergisi hem de emlak vergisi alınmaktadır.

Tahsilat tutarı oldukça az olan bir vergi üzerinde durmaya ne gerek var dediğinizi duyar gibiyim ama mevzu tahsilat tutarı değil. Sorun; Gelir İdaresi'nin böylesi aleni bir hatadan vazgeçmeyip, uygulamaya devam etmesidir.

Şöyle ki…

Aynı şey üzerinden hem emlak hem de değerli konut vergisi alınıyor

Türkiye sınırları içinde bulunan konutlardan 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu uyarınca emlak vergisi alınmaktadır. Ayrıca 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu (42 ve devam maddeleri) uyarınca vergi değeri 2023 yılı için 9 milyon 967 bin TL'nin üzerinde olan konutlar üzerinden değerli konut vergisi de alınmaktadır.

Yani aynı konut için hem emlak vergisi hem de değerli konut vergisi alınmaktadır. Özetle Gelir İdaresi aynı koyundan iki post çıkarmak istemekte ve üstelik bunun bir hata olduğunu bildiği halde bu uygulamaya devam etmektedir.

Vergi Usul Kanunu'na göre açıkça "hata" var

Vergi Usul Kanunu m.117/3 vergilemede mükerrerliği yani aynı şey üzerinden birden fazla kez vergi almayı tanımlamış.

Buna göre verginin mükerrer olması, aynı vergi kanununun uygulanmasında belli bir vergilendirme dönemi için aynı matrah üzerinden bir defadan fazla vergi istenmesi veya alınmasıdır. Yani vergilendirme döneminin, matrahın ve kanunun aynı olduğu durumda verginin mükerrerliğinden söz edilir.

Yani verginin mükerrerliğinden söz etmek için aynı vergi kanunu uygulaması olmalı, aynı vergilendirme dönemi olmalı ve aynı matrah üzerinden bir defadan fazla vergi alınmış olmalıdır.

Buna göre;

• İki vergi de aynı kanunda düzenlenmiş; 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nda,
• İki vergi de aynı matrah üzerinden hesaplanmakta; Emlak Vergisi Kanunu m.29'da yer alan vergi değeri üzerinden,
• Ve iki vergi de aynı yıl tahsil edilmektedir.

Görüldüğü üzere emlak (bina) vergisi ile değerli konut vergisi aynı kanunda yani Emlak Vergisi Kanunu'nda düzenlenmiş, ikisinin de matrahı aynı yani EVK m.29'daki vergi değeri ve ikisi de aynı dönemde vergilendirilmektedir.

Bu noktada değerli konut vergisi ödeyenlerin aynı şekilde ödedikleri emlak (bina) vergisi tutarlarını VUK m.117/3 kapsamında düzelttirmeleri gerekmektedir. Zira açıkça VUK m.117/3 uyarınca mükerrer olmaktan dolayı bir vergi hatası söz konusudur.

Peki iki vergiyi de ödeyenler ne yapacak?

Öncelikle bu işlem bir vergi hatası (VUK m.117/3) olması nedeniyle konu vergi idaresine yansıtılmalı. Vergi dairesine gidip ödenen/ödenecek değerli konut vergisinden aynı konut için ödenen emlak vergisinin mahsup edilmesini içeren bir dilekçe verilmesiyle sürece başlanmalı. Gerekçe olarak da VUK m.117/3 gösterilmelidir.

Ezcümle aynı koyundan iki post çıkabiliyor…

Murat Batı 

t24.com.tr