Bu    defa,    14.07.2023    tarihi    itibarıyla    TBMM    Genel    Kurulunda    görüşmeleri tamamlanarak   yasalaşan   sözü   edilen   Kanun   Teklifi,   15.07.2023   tarihli   Resmi Gazete’de “7456 Sayılı 6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik  Kayıpların  Telafisi  İçin  Ek  Motorlu  Taşıtlar  Vergisi  İhdası  ile  Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” olarak yayımlanmış ve yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.

Söz   konusu   Kanun’da   yer   alan   düzenlemeler,   detayları   itibariyle   aşağıda bilgilerinize sunulmaktadır.

A. Vergi Kanunlarına İlişkin Olarak Yapılan Düzenlemeler

1. 2023 Yılı İçin 1 Defaya Mahsus Olmak Üzere Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi Getirilmiştir:

Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı tarih itibariyle kayıt ve tescilli olan taşıtlar ile 31.12.2023  tarihine  kadar  ilk  defa  kayıt  ve  tescil  edilecek  olan  taşıtlar,  bir defaya mahsus olmak üzere, 2023 yılında tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar ek motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulacaktır.

Ek motorlu taşıtlar vergisi, taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesi tarafından bu Kanunun yayımı tarihinde, bu tarihten 31.12.2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar için kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte tahakkuk ettirilmiş ve tebliğ edilmiş sayılacaktır.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nun 4. maddesinde yer alan (kamu kurumları, elçilikler vb.  bazı  kişi  ve  kurumlar  için  tatbik  edilen)  istisnalar  ek  motorlu  taşıtlar  vergisi bakımından   da  geçerli   olacaktır.   Ayrıca,   06.02.2023   tarihinde   Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremler nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca mücbir sebep ilan edilen yerlerde; deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar, deprem nedeniyle  yıkılan  veya  ağır  ya  da  orta  hasarlı  hale  gelen  binaların  maliklerine  ait taşıtlar,  depremlerde  ağır  hasar  görerek  kullanılamaz  duruma  gelen  taşıtlar  ile deprem   nedeniyle   eşi   veya   birinci   derece   kan   hısımlarından   birini   kaybeden mükelleflere ait taşıtlar da ek motorlu taşıtlar vergisinden istisna tutulmuştur.

Kanunun yayım tarihi itibariyle ilgili sicillere kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi, birinci taksiti bu Kanunun yayımlandığı ayı izleyen ay olan 2023 yılı Ağustos ayı sonuna kadar, ikinci taksiti 2023 yılının Kasım ayı sonuna kadar olmak üzere  iki  eşit  taksitte;  bu  Kanunun  yayımı  tarihi  ila  31.12.2023  tarihleri  arasında  ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi ise bu taşıtların motorlu taşıtlar vergisi ile birlikte peşin olarak ödenecektir.

2. Kurumlar Vergisi Oranı Kalıcı Olarak 5 Puan Artırılmıştır:

Kurumlar  Vergisi  Kanunu’nun  32.  maddesinde  yapılan  değişiklikle, kurumlar vergisi oranı  (kalıcı  bir  şekilde)  %25  olarak  belirlenmiştir.  Söz  konusu  oran;  bankalar, “Finansal  Kiralama,  Faktoring,  Finansman  ve  Tasarruf  Finansman  Şirketleri  Kanunu” kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri,

varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları için %30 olarak uygulanacaktır.

Kurumlar  vergisi  oranına  ilişkin  olarak  yapılan  diğer  bir  değişiklik  ise  ihracat  yapan kurumlar için geçerli 1 puanlık vergi oranı indirimine ilişkindir. Buna göre, ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına 1 puan indirimli olarak uygulanmakta olan kurumlar vergisi oranı, 5 puan indirimli olarak uygulanacaktır.

Yukarıda  belirtilen  düzenlemeler, 01.10.2023  tarihinden  itibaren  verilmesi  gereken

beyannamelerden başlamak üzere;

Kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına,

Özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına

uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

İmalat  kazançlarına  sağlanan  1  puanlık  indirimde  indirim  sırasına  ilişkin  cümle  “Bu kazançların ihracata isabet eden kısmı için yedinci fıkra hükmüne göre indirimden faydalananlara    bu    fıkra    kapsamında    ayrıca    indirim    uygulanmaz.”    şeklinde güncellenerek öncelik sırası ihracat kazançlarına verilmiştir. Yani imal ettikleri ürünleri ihraç  eden  firmalar  öncelikle  ihracat  kazancını  ayrıştırırlarsa  bu  kazanca  kurumlar vergisi  5  puan  indirimli  uygulanacak,  ancak  imal  edilmiş  olmasına  bağlı  olarak  1 puanlık ilave indirim uygulanmayacaktır.

3. Taşınmaz Satışındaki Kurumlar Vergisi ve KDV İstisnaları Kaldırılmıştır:

Kurumların  en  az  iki  tam  yıl  süreyle  aktiflerinde  yer  alan  taşınmazların;  satışından doğan  kazançların   %50'lik   kısmı,   Kurumlar  Vergisi   Kanunu’nun  5/1-(e)  maddesi uyarınca kurumlar vergisinden, satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimleri ise Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu’nun 17/4-r maddesi uyarınca KDV’den istisnadır.

Yapılan   değişiklik   ile,   kurumların   aktifinde   en   az   iki   tam   yıl   süreyle   bulunan taşınmazların;

Satışından doğan kazançlara yönelik %50 oranındaki kurumlar vergisi istisnası

ile,

Satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerine yönelik Katma Değer Vergisi

istisnası

yürürlükten kaldırılmıştır. Bununla birlikte, istisnaya son veren düzenlemelerin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazlar için, yürürlük tarihinden sonra yapılacak olan satışlarda;

-      KVK’nun 5/1-e maddesinde kurumlar vergisi istisnasının tatbiki için gereken şartların taşınması halinde, elde edilen kazancın %25’i kurumlar vergisinden istisna olacak,

KDV Kanununun 17/4-r maddesinde KDV istisnasının tatbiki için gereken şartları karşılayan devir ve teslimler KDV’den istisnası tutulacaktır.

4. Taşınmazlar     Vergisiz     Kısmi     Bölünme     Kapsamından Çıkarılmıştır:

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19/3-(b) maddesine göre, taşınmazlar, iştirak hisseleri ile üretim  ve  hizmet  işletmeleri  belirli  şartlar  dahilinde  kısmi  bölünme  işlemine  konu edilebilmektedir.

Yapılan    değişiklik    ile; taşınmazlar,   kısmi   bölünme   kapsamından   çıkarılmıştır. Düzenleme,      01.01.2024      tarihi      itibariyle      yürürlüğe      girecektir.      Böylelikle başlayan/öngörülen  projelerin  tamamlanmasına  imkan  verilmesinin  amaçlandığı anlaşılmaktadır.

5. Girişim Sermayesi Dışındaki Yatırım Fon ve Ortaklıklarından Elde   Edilen   Kazançlar   İçin   Kurumlar   Vergisi   İstisnası Kaldırılmıştır:

Kurumların girişim sermayesi yatırım fonları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıkları dışında kalan diğer yatırım fon ve ortaklıklarından elde ettikleri kar payları (katılma paylarının fona iadesi ile Vergi Usul Kanunu gereğince dönem sonlarında yapılan değerlemeden kaynaklanan gelirler dahil) kurumlar vergisi istisnasının kapsamından çıkarılmıştır. Bu değişiklikle kurumların, girişim sermayesi yatırım fonları dışındaki yatırım fonlarının katılma paylarının iki tam yıl aktifte kaldıktan sonra satışından doğan kazançlar için Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamındaki istisna da uygulanamayacaktır.

Yeni uygulama, Kanun’un Resmi Gazete’de yayınlanmasından sonra alınacak olan katılma  payları  için  geçerli  olmak  üzere,  yayımlandığı  15.07.2023  tarihi  itibariyle yürürlüğe girmiştir.

6. Özel  Tüketim  Vergisinin  Artan  Fiyatlara  Adaptasyonu  İçin Maktu Vergilerin Uyarlanmasına İlişkin Değişiklikler Yapılmıştır:

ÖTV Kanunu’na ekli (I) sayılı listedeki mallar için maktu vergi tutarlarının enflasyondan etkilenmemesi amacıyla (I) sayılı listede yer alan malların vergi tutarlarını artırımına ilişkin Cumhurbaşkanına verilen yetki değiştirilmiştir.

Buna göre, Cumhurbaşkanı (I) sayılı listede yer alan maktu vergi tutarlarını, her bir mal itibarıyla söz konusu listede yer alan veya yeniden belirlenmiş sayılan en yüksek vergi tutarının  beş  katma  kadar  artırmaya,  sıfıra  kadar  indirmeye,  bu  sınırlar  içinde  mal cinsleri,  özellikleri,  kullanım  yerleri  veya  ithalatın  şekline  göre  farklı  tutarlar  tespit etmeye yetkili kılınmıştır.

Ayrıca, (I) sayılı listede yer alan maktu vergi tutarları veya Cumhurbaşkanınca bunlara ilişkin  belirlenen  en  son  maktu  vergi  tutarları,  Ocak  ve  Temmuz  aylarında,  Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen yurt içi üretici fiyat endeksinde son altı ayda meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanı gününden geçerli olmak üzere güncellenecektir.

7. Asgari Ücret Desteği Tutarı Artırılmıştır:

Bilindiği  üzere,  işverenlerin  işgücü  maliyetlerini  düşürerek  istihdamı  korumalarını  ve artırmalarını desteklemek amacıyla 2016 yılından 2023/Haziran dönemi sonuna kadar her yıl asgari ücret desteği sağlanmıştır.

Yapılan değişiklik ile, 2023 yılı Temmuz ila Aralık aylarında da istihdamı desteklemek için  işgücü  maliyetlerini  azaltmak  üzere,  madde  metninde  belirtilen  işverenlere, finansmanı  İşsizlik  Sigortası  Fonundan  karşılanacak  şekilde,  ödeyecekleri  sigorta priminden mahsup edilerek günlük 16,66 Türk Lirası, aylık 500 Türk Lirası asgari ücret desteği  sağlanması  öngörülmüştür.  Bununla  birlikte,  6356  sayılı  Kanun  hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için prime esas günlük kazanç tutarı 647 Türk Lirası olarak dikkate alınacaktır.

Söz  konusu  düzenleme,  01.07.2023  tarihinden  itibaren  uygulanmak  üzere  Resmi

Gazete’de yayımlandığı 15.07.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

8. Deprem Bölgesinde Bağışlanacak Konutların İnşası Dolayısıyla Yapılan Teslim ve Hizmetler, 31.12.2024 Tarihine Kadar KDV’den İstisna Tutulacaktır:

06.02.2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler, 31.12.2024 tarihine kadar katma değer vergisinden istisna edilmiştir.

Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler    üzerinden    hesaplanan    vergiden    indirilecektir.    İndirim    yoluyla    telafi edilemeyen   vergiler   KDV   Kanununun   32’nci   maddesi   hükmü   uyarınca   istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilecektir.

9. Geri Kazanım Katılım Payı Tutarlarının 2 Katına Çıkarılabilmesine İlişkin Cumhurbaşkanına Yetki Verilmiştir: